کتاب‌مقدس تعلیم می‌دهد که تنها یک خدا و در سه اقنوم وجود دارد: پدر، پسر و روح‌القدس. هر یک از این سه اقنوم رسالت ویژهٔ خود را دارند: پدر جهان را آفرید و آن را نگاه می‌دارد؛ پسر در جسم انسانی تولد یافت و جهان را از گناه رهانید؛ و روح‌القدس ایمان را در دل انسان بیدار می‌کند و می‌پروراند. از این‌رو، در حقیقت باید بپرسیم: «روح‌القدس کیست؟» زیرا روح‌القدس شخص سوم الوهیت (شخص سوم تثلیث اقدس) است، نه صرفاً نیرویی بی‌جان یا قدرتی نامشخص.
روح‌القدس در میان انسان‌ها عمل می‌کند، بدین‌گونه که ایمان به عیسی مسیح را در دل‌ها بیدار می‌سازد و آن را استوار می‌گرداند. روح‌القدس به‌وسیلهٔ "ابزار فیض" کار خود را انجام می‌دهد: کلام خدا، تعمید، شام مقدس، و اعتراف گناهان همراه با بخشایش. این‌ها ابزارهای روح‌القدس‌اند که از طریق آن‌ها در ما کار می‌کند.
عیسی مسیح روح‌القدس را «روح راستی» و «مدافع» نامید. به‌عنوان روح راستی، روح‌القدس نویسندگان کتاب‌مقدس را رهبری کرد تا مطابق ارادهٔ خدا بنویسند، و به ما نیز هنگام خواندن کتاب‌مقدس فهم و بصیرت عطا می‌کند. و به‌عنوان مدافع، در دل‌های ما شهادت می‌دهد که خدا به‌واسطهٔ عیسی مسیح بر ما رحیم است، هرچند ما سقوط کرده‌ایم و سزاوار محکومیت بوده‌ایم.
در وجود ایمانداران، روح‌القدس حیاتی پدید می‌آورد که با ارادهٔ خدا سازگار است. او همچنین عطایای روحانی می‌بخشد تا جماعت ایمانداران بنا شود و استوار گردد.
«امّا چون آن مدافع که از نزد پدر برای شما می‌فرستم بیاید، یعنی روحِ راستی که از پدر صادر می‌شود، او خودْ دربارۀ من شهادت خواهد داد»
(یوحنا 26:15).
روح‌القدس می‌تواند در انسان ساکن شود. در حقیقت، هر ایماندار به عیسی مسیح، روح‌القدس را دارد، زیرا بدون روح‌القدس هیچ‌کس نمی‌تواند ایمان بیاورد. یکی از شگفتی‌های عظیم مسیحیت این است که خدای قادر مطلق می‌خواهد در قلب انسان کوچک و گناهکار ساکن گردد.
روح‌القدس از طریق کلام خدا و آیین‌های مقدس - تعمید و عشای ربانی - در قلب انسان ساکن می‌شود. روح‌القدس با به‌کارگیری این "ابزار فیض"، در وجود ما ایمانی نجات‌بخش به عیسی مسیح برمی‌انگیزد و ما را به فرزندان خدا بدل می‌سازد. امّا فرزند خدا نیز ممکن است بر اثر نافرمانی، روح‌القدس را اندوهگین سازد و دوباره به بی‌ایمانی بازگردد. از همین‌رو، کتاب‌مقدس دربارهٔ سختی دل و ارتداد هشدار می‌دهد و انسان را به بازگشت نزد تنها نجات‌دهنده فرا می‌خواند.
«امّا شما نه در حاکمیتِ نَفْس، بلکه در حاکمیتِ روح قرار دارید، البته اگر روح خدا در شما ساکن باشد. و اگر کسی روحِ مسیح را نداشته باشد، او از آنِ مسیح نیست»
(رومیان 9:8).
آن‌گاه که کاتبان ادعا کردند عیسی با قدرت شیطان عمل می‌کند، عیسی ایشان را هشدار داد که به روح‌القدس کفر نگویند. کفر به روح‌القدس یعنی ایستادگیِ آگاهانه و سرسختانه در برابر کار روح‌القدس. هشدارهایی همانند این در جای‌جای کتاب‌مقدس آمده است. نامه به عبرانیان از گناه آگاهانه سخن می‌گوید، گناهی که به جدایی همیشگی از خدا می‌انجامد. مقصود از گناه در این‌جا، هر خطا و لغزشی نیست، بلکه انکار عمدی ایمان است.
سخنان عیسی مسیح و رساله به عبرانیان را نباید به‌سان محکومیتی قطعی برای کسی دانست، بلکه باید آن‌ها را هشداری جدّی برای کسانی دید که هنوز به آن گناه برگشت‌ناپذیر دچار نشده‌اند. مهم است به یاد داشته باشیم که از جانب خدا، دروازهٔ رحمت تا زمانی که بشارت عیسی مسیح در جهان اعلام می‌شود، همچنان گشوده است. مشکل کسی که به کفرگویی بر روح‌القدس گرفتار آمده، این نیست که خدا نمی‌خواهد او را بیامرزد، بلکه این است که او دیگر نمی‌خواهد بازگردد؛ دلش سخت شده است. از همین‌رو، کسی که از ارتکاب این گناه بیمناک است، می‌تواند مطمئن باشد که هنوز مرتکب آن نشده، زیرا توبه خود نشانه‌ای است از دلی که هنوز به ندای خدا گوش می‌سپارد.
«هر که سخنی بر ضد پسر انسان گوید، آمرزیده شود، امّا هر که بر ضد روح‌القدس سخن گوید، نه در این عصر و نه در عصر آینده، آمرزیده نخواهد شد»
(متی 32:12).