تفسیری بر انجیل یوحنا
مقدمه
انجیل یوحنا، واپسین و پختهترین در میان اناجیل است. سنت کلیسایی، بر این باور است که یوحنا از نوشتههای پیشینیان خود – اناجیل همنظر - آگاه بوده و از آنان بهره برده است. با این همه، انجیل او سیمایی یگانه و روحی متمایز دارد، چنانکه در میان همهٔ اناجیل، صدای او چون نوایی دیگر است: ژرف، آسمانی و سرشار از مکاشفهٔ شخصِ مسیحِ ازلی.
از همان دیباچه آغازین، انجیل یوحنا آشکارا اثری الهیاتی است. این ویژگی در گفتوگوها (مانند گفتوگوی عیسی با نیقودیموس در فصل 3) و در روایت معجزات (مانند شفای نابینا در فصل 9) و البته در شرح مصائب مسیح نمایان است. یوحنا، داوری نهایی (28:5-29؛ 48:12) را با آنچه «آخرالزمان حاضر» خوانده میشود پیوند میدهد: کسی که عیسی را یافته است، هماکنون از مرگ به حیات گذشته است (23:4؛ 25:11-26). در این کتاب به تعمید (فصل 3) و به شام خداوند (فصل 6) نیز اشاره شده است، هرچند نه بهصورت مستقیم، بلکه در لابهلای سطرها.
بر پایه روایت همهٔ نویسندگان اناجیل، خدمت عیسی از اطراف محل خدمت یحیی تعمیددهنده آغاز شد. مرقس و دیگر اناجیل همنظر شرح میدهند که عیسی نخست در جلیل و نواحی پیرامون آن تعلیم میداد و سپس بهسوی اورشلیم، در سفری که سرنوشت او را رقم میزد، رهسپار شد. امّا در انجیل یوحنا، عیسی بارها به اورشلیم سفر میکند (13:2؛ 1:5؛ 10:7). از اینرو، خدمت او در این انجیل در بازهای بسیار طولانیتر توصیف شده است. یوحنا از سه عید فِصَح یاد میکند (21:13؛ 4:6؛ 55:11).
• فصول 1 تا 12 این کتاب از تعالیم و اعمال عیسی سخن میگویند؛
• فصول 12 تا 20 درباره رنجها و مرگ اوست؛
• و فصل 21 خاتمه و نتیجهٔ روایت را دربر دارد.